Podstawowym budulcem włosów i paznokci jest białko, keratyna. Jest ona produkowana przez keratynocyty. Jest to substancja bogata w siarkę i nierozpuszczalna w wodzie, odporna na działanie czynników fizycznych i chemicznych.
Białka zbudowane są z aminokwasów, podstawowymi i zarazem najważniejszymi są aminokwasy siarkowe; metionina i cysteina. Należy pamiętać, że białko jako makroskładnik nie powinno stanowić mniej niż 15% całodziennego zapotrzebowania kalorycznego.
Warto zwrócić uwagę, że po wyglądzie paznokci można rozpoznać początki chorób, między innymi takich jak:
- niedokrwistość,
- niedożywienie,
- choroby tarczycy,
- RZS (reumatoidalne zapalenie stawów).
Prawidłowa dieta ma wpływ nie tylko na ogólny stan zdrowia, ale także na stan włosów i paznokci. Wiele kobiet zmaga się z problemem wypadających, delikatnych włosów czy łamliwymi paznokciami przez źle zbilansowaną dietę.
Witaminy i składniki mineralne niezbędne dla pięknych włosów oraz paznokci:
witaminy z grupy B - odpowiedzialne między innymi za produkcje aminokwasów, czyli składników budulcowych, warunkują prawidłową jakość skóry głowy, pobudzają komórki włosa odpowiedzialne za wzrost i jakość. Witaminy wpływają również na wzrost i twardość paznokci. Najbardziej rozpowszechnioną witaminą z grupy B jest witamina B7 znana jako biotyna lub witamina H. Jest najczęściej spotykanym suplementem stosowanym przez kobiety w momencie nadmiernego wypadania włosów. Jest to jednak to witamina, której jest duża dostępność, ponieważ znajduję się zarówno w mięsie, jajach, nabiale i warzywach i owocach. Biotyna jest stosunkowo dobrze przyswajalną witaminą dlatego jej niedobory nie są często spotykane. Narażone są osoby po antybiotykoterapii dlatego, że witamina ta rozkładana jest w jelicie cienkim, które może mieć zaburzoną florę bakteryjną przez antybiotyki, a to znacznie wpłynie na wchłanianie. Warto zrobić badania sprawdzające niedobory. Witaminy rozpuszczalne w wodzie dostarczane w nadmiarze, są usuwane z organizmu z moczem więc nie stanowią zagrożenia dla zdrowia, mimo to nie warto suplementować witamin, które są dostarczane do organizmu w odpowiednich ilościach.
Źródła: jaja, mięso, ryby, nasiona roślin strączkowych, orzechy i produkty nabiałowe.
witamina A - jej brak skutkuje osłabieniem mieszków włosowych, rozdwajaniem końcówek włosów, rozdwajaniem, a także kruchością paznokci.
Źródła: marchew, brokuły, wątróbka, natka pietruszki
witamina E - stymuluje podziały komórkowe warunkujące wzrost
Źródła: oleje roślinne, orzechy, pestki dyni.
Warto pamiętać także o witaminie D, która jest niezwykle ważna dla ogólnego stanu organizmu i powinniśmy ją suplementować cały rok, gdyż nie jesteśmy wstanie w naszej strefie klimatycznej dostarczyć jej odpowiedniej ilości.
W przypadku witamin A, E i D należy pamiętać o spożywaniu produktów w nie bogatych wraz ze źródłami tłuszczu.
Są to witaminy, których wchłanianie uzależnione jest od obecności tłuszczu, w którym są rozpuszczane. Dobrym źródłem tłuszczu będą orzechy, dobrej jakości oleje, jak i masło.
Żelazo - jest bardzo ważne w prawidłowym funkcjonowaniu organizmu zwłaszcza kobiet, które są dużo bardziej narażone na niedobory niż mężczyźni. Przy długotrwałych niedoborach można prócz łamliwości paznokci zauważyć choroby paznokci, takie jak koilonychia oraz onycholiza. Zaznaczyć należy, że za duża podaż żelaza może mieć złe skutki dla zdrowia, wiec warto badać jego poziom nie tylko ze względu na cechy estetyczne jak włosy i paznokcie, ale ze względu na jego inne funkcje, choćby transport tlenu. „Przedawkowanie” żelaza przez spożywanie produktów z jego dużą zawartością jest bardzo rzadkim zjawiskiem, tak więc warto spożywać:
Źródła: czerwone mięso, podroby, buraki, natka pietruszki, otręby, tofu, szpinak, rośliny strączkowe, gorzka czekolada.
Warto wiedzieć, że przyswajalność żelaza pochodzenia roślinnego wspomaga witamina C.
Cynk - wpływa na metabolizm kolagenu, który jest istotnym składnikiem budulcowym paznokci.
Źródła: mięso, ryby, orzechy, jaja, nasiona roślin strączkowych.
Magnez - jako ważny czynnik przy budowie białek.
Źródła: pestki dyni, orzechy, kasza gryczana, kakao.
Krzem - uczestniczy w biosyntezie kolagenu, który jak wiemy jest niezbędny dla budowy paznokci i włosów.
Źródła: płatki owsiane, szczypior, herbata ze skrzypu.
Warto wprowadzić do diety napary z pokrzywy oraz skrzypu, bogate w składniki mineralne.
Ważne jest również odpowiednie nawodnienie organizmu, woda źródłem życia, także i w tym przypadku.
Włosy i paznokcie są ważnym aspektem estetycznym, ale są także bardzo dobry wskaźnikiem odżywienia organizmu i jego prawidłowego funkcjonowania. Po ich kondycji najszybciej można zauważyć, że organizmowi „czegoś brakuje”. Należy zwrócić także na aspekty spoza dziedziny dietetyki, duża ilość stresu oraz za mała ilość snu niezbędnego do regeneracji przyczynia się do łamliwości paznokci i wypadania włosów.
Wpływ prawidłowej diety ma ogromny wpływ na wygląd i kondycje włosów i paznokci, jednak nie jest trudno zadbać o jego odżywienie. Spożywanie odpowiedniej ilości wody, dodatek do diety większej ilości nieprzetworzonych warzyw i owoców, a przede wszystkim urozmaicona i niemonotonna dieta.
Autor:
Kinga Piotrowska
Bibliografia:
Nadmierne wypadanie włosów – racjonalna fitoterapia i suplementacja diety, Centrum Ziołolecznictwa Ojca Grzegorza Sroki w Żywcu Dyrektor Centrum: lek. med. Krzysztof Błecha
Minerały życia. Analiza pierwiastkowa włosa, dr n. med. Krzysztof Janusz Krupka
https://dietetycy.org.pl/paznokcie-dieta/